نقش انتخابات نظام مهندسی در آینده حرفه‌ای مهندسان ایران

در هر جامعه‌ای، نهادهای تخصصی مانند سازمان نظام مهندسی به‌عنوان یکی از ارکان توسعه پایدار، نقش کلیدی در ساماندهی، ارتقاء و حمایت از بدنه حرفه‌ای ایفا می‌کنند. یکی از مهم‌ترین ابزارهای این نهادها برای پیشبرد اهداف و نظارت مؤثر، انتخابات نظام مهندسی است؛ فرآیندی که در آن مهندسان سراسر کشور با رأی مستقیم خود، نمایندگان‌شان را در هیئت‌مدیره سازمان انتخاب می‌کنند.

اما چرا این انتخابات اهمیت دارد؟ و چگونه می‌توان از آن به‌عنوان سکوی پرتابی برای بهبود شرایط حرفه‌ای و شغلی مهندسان بهره گرفت؟ در این مقاله، به بررسی ابعاد مختلف این انتخابات، چالش‌ها و فرصت‌ها، و نقش آن در بهبود فضای مهندسی کشور می‌پردازیم.

سازمان نظام مهندسی چیست؟

سازمان نظام مهندسی ساختمان، به‌عنوان بزرگ‌ترین تشکل صنفی مهندسان در کشور، مأموریت دارد تا امور حرفه‌ای مهندسان در حوزه ساختمان را ساماندهی کند. این سازمان بر اجرای دقیق مقررات ملی ساختمان، صلاحیت فنی مهندسان، صدور پروانه‌های اشتغال و ارتقاء دانش فنی اعضا نظارت دارد.

انتخابات هیئت‌مدیره این سازمان، هر سه سال یک‌بار برگزار می‌شود و اعضای واجد شرایط می‌توانند در آن نامزد شده یا رأی بدهند.

انتخابات نظام مهندسی؛ یک انتخاب سرنوشت‌ساز

در ظاهر، انتخابات نظام مهندسی شاید شبیه به انتخابات‌های صنفی دیگر باشد، اما در واقع، این انتخابات مستقیماً بر کیفیت زندگی حرفه‌ای هزاران مهندس اثر می‌گذارد. اعضای هیئت‌مدیره نقش سیاست‌گذار، ناظر و تسهیل‌گر دارند. از نحوه ارجاع کار گرفته تا حمایت‌های آموزشی و دفاع از حقوق مهندسان در مقابل سایر نهادهای دولتی و خصوصی، همه و همه از دل این انتخاب بیرون می‌آید.

با انتخاب درست، مهندسان می‌توانند صدای خود را در تصمیم‌گیری‌های کلان صنعت ساختمان بلندتر کنند.

چالش‌های موجود در انتخابات

با اینکه انتخابات نظام مهندسی فرصتی بی‌نظیر برای مشارکت دموکراتیک جامعه مهندسی است، اما خالی از چالش نیست:

• عدم مشارکت کافی اعضا: بسیاری از مهندسان به‌دلایل مختلف، از جمله بی‌اعتمادی به عملکردهای گذشته یا ناآگاهی از فرآیندها، در انتخابات شرکت نمی‌کنند.
• سیاسی شدن فضا: گاه مشاهده شده که برخی نامزدها به‌جای تمرکز بر شایستگی‌های حرفه‌ای، به جریان‌سازی‌های سیاسی یا گروهی تکیه می‌کنند.
• ضعف در شفافیت برنامه‌ها: بسیاری از کاندیداها بدون برنامه مدون و شفاف وارد عرصه رقابت می‌شوند و تنها به شعارهای کلی اکتفا می‌کنند.

ویژگی‌های یک کاندیدای شایسته در انتخابات نظام مهندسی

اگر هدف، ارتقاء وضعیت مهندسی کشور است، انتخاب افراد متخصص، متعهد و خوش‌فکر اهمیت ویژه‌ای دارد. یک نامزد شایسته باید:

• سوابق حرفه‌ای و مدیریتی قابل‌قبول داشته باشد.
• برنامه‌ای عملی و قابل‌سنجش ارائه دهد.
• روحیه پاسخگویی و تعامل با بدنه مهندسی را دارا باشد.
• مستقل از گروه‌های رانتی یا سیاسی باشد.

فرصتی برای تحول: مشارکت فعال مهندسان

در انتخابات پیش رو، بیش از هر زمان دیگر نیاز است که مهندسان خود را از حالت انفعال خارج کرده و با نگاهی مسئولانه در فرآیند رأی‌گیری مشارکت کنند. این مشارکت نه‌تنها ضامن پویایی سازمان، بلکه نشان‌دهنده بلوغ اجتماعی و حرفه‌ای بدنه مهندسی کشور است.

حضور و انتخاب آگاهانه، می‌تواند به تغییرات ملموس در نظام ارجاع کار، عدالت حرفه‌ای، شفافیت مالی و تسهیل فرآیندهای مهندسی منجر شود.

نگاه به آینده؛ نهادسازی برای مهندسی پایدار

اگرچه انتخابات تنها یکی از ابزارهای بهبود سازمان است، اما نقش کلیدی آن در تقویت سازوکار دموکراتیک، نهادسازی حرفه‌ای و تعامل با ساختارهای حاکمیتی غیرقابل انکار است. با روی کار آمدن افراد متخصص و متعهد، می‌توان امیدوار بود که سازمان نظام مهندسی به نهادی پویا، شفاف و کارآمد بدل شود.

در این راستا، مسئولیت رسانه‌ها، گروه‌های حرفه‌ای و حتی شرکت‌های فعال در صنعت ساختمان نیز کم نیست. حمایت از چهره‌های متخصص، ترویج مشارکت حرفه‌ای و مطالبه‌گری مؤثر می‌تواند زمینه‌ساز تحولی بنیادین در این نهاد کلیدی باشد.

جمع‌بندی

انتخابات سازمان نظام مهندسی نه‌فقط یک رویداد صنفی، بلکه آیینه‌ای از آینده مهندسی در کشور است. آینده‌ای که اگر با مشارکت آگاهانه مهندسان، انتخاب افراد شایسته و پیگیری مطالبات حرفه‌ای همراه باشد، می‌تواند راه را برای توسعه پایدار و عدالت حرفه‌ای هموار کند.

امروز، زمان آن فرا رسیده که مهندسان ایرانی صدای خود را به گوش نظام مهندسی برسانند و سهم خود را در ساختن فردایی بهتر برای حرفه مهندسی ایفا کنند.